stadhuis leiden
De langste renaissancegevel van Nederland
In het centrum van Leiden, aan de Breestraat, staat het rijksmonumentale stadhuis. De eerste vermeldingen van het stadhuis dateren uit 1350, destijds niet meer dan een hal met een toren. Na het Beleg van Leiden in 1574 kwam de stad tot bloei en werd er besloten tot een verfraaiing van het stadhuis, welke in de jaren meerdere malen (gedeeltelijk) door brand verwoest, weer herbouwd en uitgebreid was. De nieuwe voorgevel dateert uit 1597 en staat nu bekend als de langste renaissancegevel van Nederland, welke rijkelijk is voorzien van ornamenten in Obernkirchner zandsteen. De gevel is historisch gegroeid en in 11 bouwfasen tot stand gekomen. Na een verwoestende brand in 1929 wordt de voorgevel tussen 1935-1939 gerestaureerd en gedeeltelijk nieuw gebouwd. De eerdere duidelijk zichtbaar historisch gegroeide gevel verandert dan in een gevel die uit één architectonisch geheel bestaat en eenheid uitstraalt. Ook de klokkentoren is na de brand herbouwd.
Een ‘ademende’ gevel die weer eenheid uitstraalt
Na een architectenselectie heeft TAK architecten de restauratie van de stadhuisgevel aan de Breestraat voorbereid en begeleid. Voor de voorgevel streefden we naar herstel van de architectonische eenheid, met aandacht voor de historische gelaagdheid. Het door Bureau voor Bouwhistorie hiervoor opgestelde bouwhistorisch onderzoek is bepalend geweest voor onze restauratievisie.
De restauratiewerkzaamheden aan de gevel betroffen het herstel van gebreken, waaronder een groot deel van het voegwerk, plaatselijk natuursteenwerk, betonschade, zettingen en het reinigen van de gevel. De houten kozijnen, ramen, deuren en dakkapellen zijn gerepareerd en geschilderd en de ramen in de voorgevel zijn opnieuw verlood. Op meerdere plaatsen is het loodwerk vernieuwd en de leien dakbedekking is partieel vervangen.
Met het reinigen kan de gevel weer ‘ademen’ en is de verkleurde centrale topgevel teruggebracht naar de gemiddelde toon van de naastgelegen geveldelen. De vakkundige uitvoering heeft geleid tot een prachtige voorgevel, die weer de eenheid uit 1939 uitstraalt.
Achter de schermen hebben we tevens gewerkt aan het verbeteren van het interieur van de klokkentoren. De renovatie bestond uit nieuwe kleuren, verbeterde trappen, herstel van beton- en houtconstructies en een nieuwe cabine voor de beiaard.
Tijdens de uitvoering van het gehele project waren wij verantwoordelijk voor de uitvoeringsbegeleiding, directievoering en het toezichthouden. Gedurende de uitvoering was de organisatie van het bouwteam er dusdanig op ingericht dat huwelijken en evenementen zonder overlast konden plaatsvinden.
